ՄԱԹԵՄԱՏԻԿԱԿԱՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՄԱՐԴՈՒ ԿՅԱՆՔՈՒՄ

##article.authors##

  • Համլետ Միքայելյան ՀՊՄՀ

Հիմնաբառեր-:

մաթեմատիկա, մաթեմատիկական կրթություն, մարդ, հասարակություն, տնտեսություն, սոցիալական ոլորտ, հոգևոր ոլորտ

Վերացական

Աշխատանքում դիտարկվում է մաթեմատիկայի դերը, մաթեմատիկական կրթության նշանակությունը մարդու և հասարակության կյանքում։ Քննարկվում է հասարակության իրական մաթեմատիկական պհանջմունքների հարցը, ինչը շաղկապվում է կրթության մեջ մաթեմատիկային հատկացվող դերի հետ։ Կանգ է առնվում այդ դերի որոշ բացասական դրսևորումների վրա։ Մանրամասն դիտարկվում է մաթեմատիկայի դերը հասարակական կյանքի տարբեր ոլորտներում։
Տնտեսական ոլորտին նվիրված բաժնում դիտարկվում է մաթեմատիկայի դերը արդյունաբերական չորս հեղափոխությունների մեջ։ Արդյունաբերության հետ միասին դիտարկվում են տնտեսության մյուս ճյուղերը՝ բանկերը, շուկան և այլն։ Սոցիալական ոլորտում մաթեմատիկայի դերը դիտարկվում է կրթության, առողջապահության, տրանսպորտի կենսագործունեության մեջ։ Ուսումնասիրվում է նաև մաթեմատիկայի դերը հասարակական կյանքի հոգևոր ոլորտըում։ Վեր է հանվում գիտության, արվեստի, բարոյականության մեջ մաթեմատիկայի և մաթեմատիկական կրթության դերը։
Մարդու պարագայում մաթեմատիկայի դերը բացահայտվում է մարդու նկատմամբ Շոպենհաուերի երեք մոտեցումների միջոցով՝ ինչ է մարդը, ինչ ունի մարդը և ինչպես է ներկայանում մարդը։ Մարդու էության հարցում կարևորվում է մաթեմատիկայի դերը նրա ֆիզիկականի, առողջության, բնավորության, հոգեկան գործընթացների ձևավորման գործում։ Դիտարկվում է նաև մաթեմատիկայի դերը մարդու նյութական և սոցիալական ունեցվածքների ձեռքբերման, ինչպես նաև նրա ներկայացման գործում։

Հղումներ

Ղազարյան, Հ․Գ․ (2016), Թվերի խորհրդավոր և հետաքրքրաշարժ աշխարհը, Աստղիկ գրատուն, 2016, 144 էջ։

Միքայելյան, Հ.Ս. (2011). Բարոյական արժեքները և մաթեմատիկայի կրթական ներուժը։ Էդիթ Պրինտ, Երևան, 2011 թ․, 184 էջ։

Միքայելյան, Հ.Ս. (2014). Գեղեցիկը, մաթեմատիկան և կրթությունը, մաս 2, Գեղեցիկը և մաթեմատիկան, Էդիթ Պրինտ, Երևան, 2014 թ., 224 էջ։

Միքայելյան, Հ.Ս. (2015). Գեղեցիկը, մաթեմատիկան և կրթությունը, մաս 2, Գեղեցիկը և մաթեմատիկայի կրթական ներուժը, Էդիթ Պրինտ, Երևան, 2015 թ., 440 էջ։

Միքայելյան, Հ.Ս. (2018). Մաթեմատիկական կրթության արժեբանական հիմունքները. մաս 1, Էդիթ Պրինտ, Երևան, 2018, 280 էջ։

Միքայելյան, Հ.Ս. (2019). Մաթեմատիկական կրթության լեզուն և խոսքը, Էդիթ Պրինտ, Երևան, 2019թ., 224 էջ։

Бекон, Ф. (1978). Сочинения, т. 2, 1978. Москва Мысль, 592 C.

Микаелян, Г.С. (2019). Эстетические основы математического образования, Mонография, Ереван-Черкассы, 2019, 224 С.

Шопенгауер, А. (1990). Афоризмы житейской мудрости, Москва, 1990.

Ernest, P. (2018). The Ethics of Mathematics: Is Mathematics Harmful? In P. Ernest (Ed.). The Philosophy of Mathematics Education Today, 2018, (pp. 187-216), Switzerland: Springer.

An Ethical Audit of Mathematics in Education and Society

(SUBMITTED DRAFT)

Ernest, P. (2019). An ethical audit of mathematics in education and society (submitted draft)

https://www.researchgate.net/publication/335260398_An_Ethical_Audit_of_Mathematics_in_Education_and_Society_SUBMITTED_DRAFT

Mikaelian, H., & Yenokyan, A. (2021). The problem of formation of moral values in the process of teaching mathematics In D. Kollosche (Ed.), Exploring new ways to connect: Proceedings of the Eleventh International Mathematics Education and Society Conference (Vol. 2, pp. 662–670).

Tredition. https://doi.org/10.5281/zenodo.5415473.

##submission.downloads##

Հրապարակված

2023-03-07